Elektrik Güvenliği (İzolasyon, Topraklama)
İzolasyon
• Fonksiyon:
Elektrik enerjisinin yalnızca iletken tel boyunca akmasını sağlar, çevreleyen yüzeylerle temas ederek kısa devre veya elektrik çarpması riskini ortadan kaldırır.
• İzolasyon Malzemeleri ve Özellikleri:
o PVC (Polivinil Klorür): Ucuz, esnek ve yaygın; ev ve endüstriyel kablolarda yaygın.
o Kauçuk: Yüksek dayanım, kablo ek yerlerinde veya şalt panolarındaki kılıflamada tercih edilir.
o Seramik ve Cam: Yüksek sıcaklık ve voltaj dayanımı gerektiren parçalarda (sigorta, kondansatör) kullanılır.
• Uygulama Örnekleri:
o Kablo tesisatlarında her faz iletkeni ayrı kılıfla sarılır; çoklu iletkenli kablolarda renk kodlamasıyla faz ayrımı sağlanır.
o Elektrikli cihazların iç kısmındaki baskılı devre kartları (PCB) üzerinde izolasyon yolları ve mesafeleri belirlenir.
Topraklama
• Amaç ve Faydalar:
o Kaçak akımların doğrudan toprağa iletilmesi sayesinde insan güvenliğini artırır.
o Gerilim dengesizliklerini gidererek cihazların uzun ömürlü çalışmasını destekler.
• Topraklama Çeşitleri:
o Doğrudan Topraklama: Sistem nötr noktası doğrudan toprakla bağlanır (genellikle trafo merkezlerinde).
o Dirençli/Empedanslı Topraklama: Kaçak akım sınırlandırılarak sistem koruması sağlanır (yüksek gerilim hatlarında).
• Uygulama Örnekleri:
o Ev ve iş yerlerindeki elektrik panolarına çekilen yeşil-sarı renkteki topraklama kablosu.
o Metal gövdeli cihazların (buzdolabı, çamaşır makinesi) dış kasasının topraklama noktalarına bağlantısı.